Kopanie kryptowalut to stosunkowo nowe zjawisko, które w ostatnich latach przybrało na sile. Rozwój tego sektora niesie ze sobą wiele korzyści, ale także pewne obawy. Jedną z nich jest wpływ kopania kryptowalut na środowisko i globalne ocieplenie. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej faktom i mitom związanym z tym tematem.
Wpływ kopania kryptowalut na zużycie energii
Proces wydobywania kryptowalut a zapotrzebowanie na energię
Kopanie kryptowalut, w szczególności najpopularniejszego bitcoin, wymaga ogromnych nakładów energii. Szacuje się, że roczne zużycie prądu do kopania bitcoinów wynosi około 75 TWh, co odpowiada mocy około 20 elektrowni węglowych. Jest to spowodowane skomplikowanymi obliczeniami matematycznymi, które wymagane są do potwierdzenia i dodania nowych transakcji do łańcucha bloków. Im więcej kopaczy rywalizuje o nagrody za kopanie, tym więcej mocy obliczeniowej jest potrzebne. Niektórzy eksperci porównują nawet kopanie kryptowalut do "wirtualnego wydobycia surowców".
Porównanie do tradycyjnego systemu finansowego
Tradycyjny system bankowy również wymaga energii, ale w znacznie mniejszych ilościach. Szacuje się, że roczne zużycie energii przez globalny system finansowy wynosi około 100-250 TWh. Oznacza to, że kopanie bitcoinów pochłania już ponad połowę energii całego sektora bankowego. Różnica wynika głównie z faktu, że kopalnie kryptowalut pracują 24 godziny na dobę przez 365 dni w roku. Banki i systemy płatnicze zużywają energię głównie w godzinach pracy.
Możliwości optymalizacji procesu pod kątem efektywności energetycznej
Istnieją pewne sposoby na zminimalizowanie zużycia energii przez kopanie kryptowalut. Np. stosowanie efektywniejszych chipów ASIC, chłodzenie koparek powietrzem zamiast energochłonną klimatyzacją czy lokalizacja kopalni blisko źródeł taniej energii. Jednak ogólny trend wzrostowy prawdopodobnie się utrzyma, o ile popularność kryptowalut będzie rosła.
Emisja gazów cieplarnianych przez kopalnie kryptowalut
Bezpośrednia emisja CO2 przez serwery kopalniane
Kopanie bitcoinów i innych kryptowalut wiąże się z dużą emisją gazów cieplarnianych, głównie CO2. Wynika to z faktu, że większość energii elektrycznej na świecie produkowana jest w elektrowniach węglowych. Szacuje się, że sam bitcoin odpowiada za emisję ok. 36 mln ton CO2 rocznie - tyle ile cała Serbia. Inne kryptowaluty emitują mniej ze względu na mniejszą skalę kopania.
Pośrednia emisja związana z produkcją energii
Nawet jeśli kopalnie korzystają z odnawialnych źródeł energii, to i tak pośrednio przyczyniają się do emisji gazów cieplarnianych. Dzieje się tak, ponieważ muszą kupować dodatkową energię z sieci, co zwiększa zapotrzebowanie i powoduje większą produkcję energii w elektrowniach węglowych. Dlatego najbardziej ekologicznym sposobem jest kopanie przy wykorzystaniu własnych źródeł OZE.
Prognozy wzrostu emisji w przypadku rozwoju kopania
Jeśli kopanie kryptowalut będzie się nadal szybko rozwijać, to emisje CO2 z tego sektora wzrosną do poziomu nawet ok. 240 mln ton rocznie w ciągu kolejnej dekady. Stanowiłoby to ok. 1% globalnej emisji gazów cieplarnianych, porównywalnej do emisji z lotnictwa cywilnego. Dlatego konieczne są działania na rzecz "zielonego" kopania.
Wpływ na zmiany klimatyczne
Udział kopania kryptowalut w globalnej emisji gazów cieplarnianych
Na razie udział emisji z kopania kryptowalut w globalnej emisji gazów cieplarnianych jest niewielki i wynosi poniżej 0,5%. Jednak w obliczu rosnącej popularności kryptowalut, ich udział może istotnie wzrosnąć w ciągu najbliższej dekady. Dla porównania, emisja z globalnego transportu lotniczego to ok. 2-3% całości.
Porównanie do innych gałęzi przemysłu
Kopanie bitcoinów już teraz odpowiada za większą emisję CO2 niż niektóre rozwinięte państwa, np. Finlandia czy Norwegia. Jest też bardziej emisyjne niż takie sektory, jak np. chemikalia, stal, czy cement. Jeśli nic się nie zmieni, kryptowaluty mogą stać się jednym z głównych trucicieli.
Potencjalne scenariusze rozwoju sytuacji
Optymistyczny scenariusz zakłada poprawę efektywności energetycznej kopania i większe wykorzystanie OZE, co ograniczy emisję gazów cieplarnianych. Jednak przy braku działań, emisja CO2 z kopania kryptowalut może drastycznie wzrosnąć i przyczynić się do przyspieszenia zmian klimatycznych.
Możliwości ograniczenia negatywnego wpływu
Stosowanie energii ze źródeł odnawialnych do kopania
Najbardziej ekologicznym sposobem kopania kryptowalut jest wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych, takich jak elektrownie słoneczne, wiatrowe czy geotermalne. Pozwala to znacząco obniżyć emisję gazów cieplarnianych przy kopaniu. Niestety, OZE wciąż stanowią niewielki udział w globalnej produkcji energii elektrycznej.
Poprawa efektywności energetycznej procesu wydobywczego
Sposobem na zmniejszenie negatywnego oddziaływania jest optymalizacja procesu kopania tak, aby zużywał on jak najmniej energii. Można to osiągnąć poprzez ulepszanie sprzętu, odpowiednie systemy chłodzenia czy lokalizację kopalni tam, gdzie energia jest najtańsza.
Rekompensowanie emisji poprzez certyfikaty i projekty proekologiczne
Część firm kopalnianych deklaruje, że rekompensuje swoją emisję CO2 poprzez zakup certyfikatów lub inwestowanie w projekty mające pozytywny wpływ na środowisko. Jednak wiarygodność i skuteczność takich inicjatyw budzi często wiele kontrowersji.
Regulacje prawne i działania firm
Prawne ograniczenia kopania w niektórych krajach
Niektóre państwa już teraz wprowadzają regulacje mające na celu ograniczenie kopania kryptowalut ze względu na jego negatywny wpływ na środowisko. Przykładem jest zakaz kopania bitcoinów w chińskim regionie Sinciang. Podobne rozwiązania rozważane są także w innych krajach.
Dobrowolne działania firm na rzecz zrównoważonego kopania
Część firm z branży kryptowalut deklaruje dobrowolne działania mające na celu bardziej "zielone" kopanie. Np. stosowanie energii z OZE, fundowanie inicjatyw proekologicznych czy poprawę efektywności energetycznej procesu kopania. Jednak w tym sektorze wciąż brakuje transparentności.
Możliwość wprowadzenia globalnych regulacji sektora
Aby skutecznie ograniczyć negatywny wpływ kopania kryptowalut na klimat, konieczne mogą być globalne regulacje tego sektora. Mogłyby one np. nakładać limity emisji CO2 lub wymuszać stosowanie zielonej energii. Jednak wypracowanie i egzekwowanie takich przepisów na skalę międzynarodową może być bardzo trudne.
Przyszłość kopania kryptowalut
Prognozy rozwoju kopania i zapotrzebowania na energię
Większość analiz wskazuje, że kopanie kryptowalut będzie nadal rosło w najbliższych latach. Może to oznaczać wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną sięgający nawet 500-700 TWh do 2030 r. To kilkukrotnie więcej niż obecnie i porównywalne do rocznego zużycia niektórych dużych państw.
Nowe technologie mające na celu zmniejszenie emisji
Trwają prace nad nowymi rozwiązaniami technologicznymi, które mogłyby obniżyć emisyjność kopania kryptowalut. Np. efektywniejsze chipy koparek, alternatywne konsensusy weryfikacji transakcji czy przejście ethereum na bardziej ekologiczny mechanizm Proof of Stake. Jednak na razie żadna technologia nie wyeliminowała problemu całkowicie.
Wpływ na walkę ze zmianami klimatycznymi w perspektywie długoterminowej
Przy braku zdecydowanych działań ze strony firm i regulatorów, rozwój kopania kryptowalut może stać się znaczącą przeszkodą w walce z globalnym ociepleniem. Aby temu zapobiec, niezbędne będą skuteczne mechanizmy promujące niskoemisyjne kopanie oraz ograniczające apetyt branży na energię. Inaczej ten nowy sektor może niweczyć wysiłki na rzecz dekarbonizacji gospodarki.
Podsumowanie
Kopanie kryptowalut to złożone zjawisko, które niesie ze sobą zarówno szanse, jak i wyzwania. Z jednej strony może przyczynić się do upowszechnienia alternatywnych systemów finansowych i technologii rozproszonego rejestru. Z drugiej jednak - wiąże się z ogromnym zapotrzebowaniem na energię i emisją gazów cieplarnianych, co zagraża wysiłkom na rzecz powstrzymania zmian klimatu. Aby zbalansować te dwa aspekty, kluczowe jest wdrażanie rozwiązań na rzecz bardziej zrównoważonego kopania oraz regulacji ograniczających negatywny wpływ tego sektora. Tylko wtedy kryptowaluty będą mogły pełnić pozytywną rolę w gospodarce przyszłości.
Tagi
Udostępnij
