Nowe przepisy podatkowe dotyczące kryptowalut, które wejdą w życie w 2023 roku, zapowiadają istotne zmiany dla inwestorów i przedsiębiorców z branży blockchain. Rewolucyjne wręcz novum stanowi objęcie kryptowalut podatkiem dochodowym, co oznacza koniec ery zwolnienia zysków z obrotu kryptoaktywami. Jak wpłynie to na krajowy rynek i perspektywy rozwoju technologii rozproszonego rejestru? Czy grozi nam odpływ kapitału do bardziej przyjaznych jurysdykcji? A może nowe realia prawno-podatkowe przyniosą pozytywne skutki dla branży i inwestorów?
Nowe przepisy dotyczące opodatkowania kryptowalut w 2023 roku
Zmiany w opodatkowaniu zysków z handlu kryptowalutami
Najważniejszą zmianą jest wprowadzenie 19% podatku od zysków kapitałowych uzyskiwanych z obrotu kryptowalutami. Do tej pory takie transakcje były wolne od opodatkowania, co stanowiło istotny magnes przyciągający inwestorów. Koniec z tym - od przyszłego roku zyski ze sprzedaży bitcoinów, etherów i innych kryptoaktywów będą traktowane na równi z innymi przychodami i rozliczane w ramach podatku Belki. To spory cios dla traderów i hodlerów liczących na szybki zarobek bez konieczności dzielenia się nim z fiskusem.
Ulga podatkowa na zakup kryptowalut
Jednocześnie wprowadzona zostanie ulga podatkowa na zakup kryptowalut. Będzie można odliczyć do 630 zł od podstawy opodatkowania. To niewielka rekompensata, niemniej pewne wsparcie dla inwestorów decydujących się na długoterminowe zaangażowanie w projekty blockchainowe. Trzeba jednak pamiętać o limitach i zasadach korzystania z ulgi. Na przykład dotyczy ona tylko osób fizycznych, a nie firm. Ponadto jest jednorazowa i przysługuje tylko na pierwszy zakup danego roku. Mimo tych ograniczeń, stanowi pewien gest ze strony ustawodawcy i sygnał, że kryptowaluty nie są już całkiem "na cenzurowanym".
Raportowanie transakcji kryptowalutowych
Oprócz standardowych zasad opodatkowania, nowe przepisy nakładają na giełdy kryptowalut i pośredników obowiązek raportowania transakcji do urzędu skarbowego. Ma to ułatwić walkę z praniem brudnych pieniędzy i oszustwami podatkowymi. Z drugiej strony, część użytkowników może to zniechęcić ze względu na utratę anonimowości. Co istotne, raportowaniu podlegać będą także transakcje przekraczające 15 tys. zł, realizowane poza giełdami, np. w ramach portfeli cyfrowych. To z pewnością zwiększy transparentność rynku, ale jednocześnie wymusi większą staranność w prowadzeniu rozliczeń.
Konsekwencje nowych regulacji dla posiadaczy kryptowalut
Większe obciążenia podatkowe
Najbardziej oczywistą i bezpośrednią konsekwencją opodatkowania kryptowalut będzie wzrost obciążeń podatkowych dla ich posiadaczy. Dotąd zyski z inwestycji w krypto były wolne od podatku, teraz trzeba będzie oddać fiskusowi 19% uzyskanych dochodów. Dla aktywnych traderów prowadzących setki transakcji miesięcznie może to oznaczać bardzo wymierne kwoty.
Ograniczenie atrakcyjności inwestycyjnej
Wyższe podatki z pewnością zmniejszą atrakcyjność inwestycyjną polskiego rynku kryptowalut. Część osób poszukujących szybkich, wysokich zysków może skusić się na przeniesienie działalności do bardziej przyjaznych jurysdykcji. Z drugiej strony, dojrzałe regulacje podatkowe mogą zachęcić bardziej konserwatywnych inwestorów instytucjonalnych, którzy dotąd obawiali się "dzikiego zachodu".
Rosnące koszty prowadzenia działalności
Firmy z branży blockchain będą zmuszone ponieść dodatkowe koszty dostosowania się do nowych wymogów. Przede wszystkim chodzi o systemy księgowe pozwalające precyzyjnie rozliczać podatki od każdej transakcji oraz raportować je do organów skarbowych. Mniejsze startupy mogą sobie z tym nie poradzić, zaś ich miejsce zajmą więksi, bardziej etablujowani gracze. Z drugiej strony, nowe regulacje mogą przyspieszyć profesjonalizację rynku.
Wpływ zmian na rynek kryptowalut w Polsce
Zmniejszenie liczby inwestorów indywidualnych
Jak już wspomniano, część inwestorów indywidualnych może zniechęcić perspektywa dzielenia się zyskami z fiskusem. Zwłaszcza ci nastawieni na krótkoterminowe spekulacje i szybki zarobek będą poszukiwać bardziej intratnych rynków. Pewien odpływ kapitału wydaje się nieunikniony. Z drugiej strony, na ich miejsce mogą wejść inwestorzy instytucjonalni, ceniący stabilność i przejrzystość regulacyjną polskiego rynku.
Rozwój technologii zapewniających anonimowość
W odpowiedzi na wymóg raportowania transakcji i utratę anonimowości, można spodziewać się rozwoju rozwiązań technologicznych utrudniających śledzenie przepływu kryptowalut. Chodzi na przykład o kryptowaluty zapewniające pełną prywatność transakcji (Monero, Zcash) lub zdecentralizowane giełdy typu DEX (Uniswap, PancakeSwap). Pozwolą one zachować anonimowość, ale jednocześnie będą sprzyjać przenoszeniu obrotu do szarej strefy.
Przeniesienie handlu do szarej strefy
Część użytkowników, chcąc uniknąć płacenia podatków i raportowania transakcji, może podjąć próby przeniesienia aktywności do szarej strefy. Transakcje będą realizowane poza oficjalnymi giełdami, z wykorzystaniem anonimowych portfeli i kryptowalut prywatnościowych. To z pewnością utrudni nadzór nad rynkiem i ułatwi działalność przestępczą. Z drugiej strony, im więcej obrotu w regulaminowym obiegu, tym łatwiej go kontrolować.
Perspektywy dla branży kryptowalutowej
Poszukiwanie jurysdykcji o łagodniejszym reżimie podatkowym
Część przedsiębiorstw z branży kryptowalut, chcąc zminimalizować obciążenia podatkowe, może rozważyć relokację działalności do państw z bardziej liberalnym podejściem do opodatkowania kryptowalut. Chodzi tu na przykład o Estonię, Szwajcarię czy Portugalię. Oczywiście wiąże się to z kosztami i ryzykiem, ale dla niektórych podmiotów może być to opłacalne. Z drugiej strony, coraz więcej krajów reguluje kwestie podatkowe, więc atrakcyjnych jurysdykcji ubywa.
Rozwój usług optymalizujących podatki
Firmy doradcze i księgowe mają szansę rozwinąć usługi związane z optymalizacją podatkową i pomocą w raportowaniu transakcji kryptowalutowych. Dla wielu podmiotów odpowiednie rozliczenia podatkowe mogą okazać się sporym wyzwaniem, więc zapotrzebowanie na profesjonalną obsługę księgową i doradczą będzie rosło. To dobra wiadomość dla firm specjalizujących się w tym obszarze.
Edukacja inwestorów w zakresie rozliczeń podatkowych
Nowe przepisy uwypuklają potrzebę edukacji inwestorów indywidualnych w zakresie rozliczania podatków od kryptowalut. Wielu z nich dotąd w ogóle nie miało styczności z fiskusem przy tego typu inwestycjach. Tymczasem od przyszłego roku będą musieli skrupulatnie ewidencjonować transakcje, obliczać zyski/straty i terminowo raportować. Tu pole do popisu mają firmy szkoleniowe i edukacyjne, wyjaśniające zawiłości nowych przepisów.
Wnioski i rekomendacje
Korzyści z opodatkowania kryptowalut
Mimo że dla wielu podmiotów nowe przepisy oznaczają większe koszty i mniejsze zyski, opodatkowanie kryptowalut przyniesie też pewne korzyści. Po pierwsze, zwiększy wpływy budżetowe, które będzie można przeznaczyć na cele publiczne. Po drugie, ułatwi walkę z praniem pieniędzy i przestępczością podatkową dzięki większej transparentności. Wreszcie, przyspieszy profesjonalizację i dojrzewanie rynku kryptowalutowego.
Zalecenia dla inwestorów
W obliczu nowych przepisów inwestorom pozostaje dostosować strategie, tak aby zminimalizować obciążenia podatkowe. Warto rozważyć długoterminowe inwestycje zamiast krótkoterminowych spekulacji, gdyż podatek Belki dotknie przede wszystkim tych drugich. Ponadto, kluczowe będzie rzetelne prowadzenie ewidencji transakcji i terminowe raportowanie ich do US. Kluczowe też odpowiednie zabezpieczenie aktywów przed kradzieżą i hackerami, aby uniknąć niechcianego pozbycia się kryptowalut tuż przed wzrostem ich wartości.
Postulaty zmian w przepisach
O ile samo objęcie kryptowalut podatkiem wydaje się nieuniknione, to warto postulować pewne zmiany w konstrukcji nowych przepisów, tak aby były one bardziej przejrzyste i sprawiedliwe. Na przykład podniesienie kwoty ulgi podatkowej na zakup krypto czy wydłużenie okresu rozliczeniowego. Dobrze byłoby też ujednolicić przepisy w skali całej UE, aby wyeliminować transfery do bardziej przyjaznych jurysdykcji. Wreszcie, należałoby objąć regulacjami także wymiany krypto-krypto, a nie tylko sprzedaż na waluty fiducjarne.
Podsumowanie
Najważniejsze tezy
Podsumowując, wprowadzenie opodatkowania kryptowalut z pewnością wpłynie na krajowy rynek, zarówno jeś
Podsumowanie
Wprowadzenie opodatkowania kryptowalut to z pewnością przełomowy moment dla polskiego rynku blockchain. Z jednej strony oznacza koniec ery całkowitej swobody podatkowej, z drugiej - szansę na ucywilizowanie dzikiego zachodu i napływ inwestorów instytucjonalnych. Niewątpliwie odczują to przede wszystkim spekulanci liczący na szybki zarobek, ale profesjonaliści powinni sobie poradzić z nowymi wyzwaniami. Czas pokaże, czy regulacje zostaną dopracowane tak, by nie zniechęcać do rozwoju innowacyjnych technologii w kraju.
Tagi
Udostępnij
